Jak radzić sobie z różnym doświadczeniem uczestników szkoleń?

 

Uczestnicy szkolenia zwykle posiadają doświadczenie zawodowe oraz społeczne. Zawodowe to tzw. umiejętności twarde, czyli techniczne  związane daną tematyką np. informatyką, rachunkowością itp. Doświadczenie społeczne to tzw. umiejętności miękkie, czyli komunikacja, rozwiązywanie konfliktów, praca w zespole itp.

 

Pod względem doświadczenia dzielę ludzi na cztery grupy. Obrazuje to poniższy rysunek:

Doświadczenie społeczne i zawodowe

 

Grupa 1

Osoby o niskim doświadczeniu zawodowym i społecznym. Zwykle są to ludzie młodzi, którzy dopiero zaczynają zdobywać doświadczenie zawodowe, jak i społeczne.

 

Na szkoleniu:

Stosuj ćwiczenia uczące podstawowych umiejętności zawodowych oraz społecznych. Omawiaj te ćwiczenia, zachęcaj ich do wyciągania wniosków i planowania lepszych przyszłych działań. Zachęcaj do wymiany doświadczeń, opisywania swoich dotychczasowych doświadczeń oraz ich następstw.

 

 

Grupa 2

Ludzie o wysokim doświadczeniu społecznym oraz niskim zawodowym. Często w tej grupie znajdują się osoby wracające do pracy po dłuższej przerwie np. kobiety wracające do pracy po urlopie macierzyńskim, albo osoby bezrobotne przez dłuższy czas. Przerwa w pracy zawodowej zwykle powoduje swego rodzaju cofnięcie się w kompetencjach zawodowych.

 

Na szkoleniu:

Przekazuj aktualną wiedzę teoretyczną oraz obecne przepisy prawne w danym zawodzie. Stosuj ćwiczenia rozwijające kompetencje zawodowe. Im poświęcaj więcej czasu.

Ucząc ich nowych kompetencji zawodowych odnoś się do kompetencji społecznych, które już posiadają.

 

 

Grupa 3

Osoby o wysokim doświadczeniu zawodowym (eksperci w danym temacie), którzy nie potrafią dogadywać się z ludźmi, bo mają niskie kompetencje społęczne. Często indywidualiści, którzy lubią przebywać w samotności i pracować z komputerem, albo dokumentami. Ludzie ci rozwinęli kompetencje zawodowe, ale zapomnieli o społecznych. Trudności pojawiają się zwykle, kiedy taki ekspert od pracy z papierami zostaje kierownikiem zespołu.

 

Na szkoleniu:

Przeznaczaj czas na naukę umiejętności komunikacyjnych i budowanie zespołu z grupy szkoleniowej. Szczególnie jeśli jesteś trenerem wewnętrznym i prowadzisz cykliczne szkolenia dla tej grupy. Ucz ich funkcjonowania w zespole, firmie i społeczeństwie.

 

 

Grupa 4

Ludzie z dużym doświadczeniem zawodowym i społecznym. Posiadają duże kompetencje zawodowe i społeczne. Są ekspertami w danej dziedzinie i potrafią również „dogadywać się z ludźmi”. Zazwyczaj mają na swoim koncie udział w wielu szkoleniach z zakresu umiejętności zawodowych jak i społecznych.

 

Na szkoleniu:

U takich osób zwykle nie musimy rozwijać nowych kompetencji zawodowych, ani społecznych. Zazwyczaj doskonalimy to, czym już dysponują. Dlatego trener powinien również pełnić rolę facylitatora, bądź coacha.

 

Trener jako facylitator usprawnia proces uczenia się od siebie nawzajem uczestników szkolenia. Przeprowadza praktyczne ćwiczenia oraz kieruje przepływem informacji zwrotnych i procesem wyciągania wniosków. Np. doświadczeni negocjatorzy mogą nudzić się na kolejnym szkoleniu z negocjacji. Takim ludziom trener nie wiele pomoże, bo oni wiedzą to, co wie trener. Im potrzebna jest wymiana doświadczeń, poznanie jak inni negocjują, jakie mają metody działania.

 

Trener jako coach pomaga wyznaczyć i osiągnąć konkretny cel. Np. grupa doświadczonych negocjatorów chce przygotować się do negocjacji z Firmą AAA. Im ani trener ani facylitator nie wiele pomoże. Oni nie chcą uczyć się negocjacji. Nie chcą też wymieniać się doświadczeniami. Chcą osiągnąć cel – przygotowanie się do negocjacji z Firmą AAA.

 

 

Jak prowadzić szkolenie dla mieszanych grup?

Mamy w grupie szkoleniowej przedstawicieli każdej z powyższych grup. Co zrobić?

 

Jeśli ma to być krótkie (1-2 dniowe) szkolenie, radzę podzielić grupę na dwie mniejsze i przeprowadzić osobne szkolenia. Jedno dla osób z dużym doświadczeniem (grupa 4 oraz najlepsi z grup 2 i 3). Drugie dla osób z niskim doświadczeniem (grupa 1 oraz najmniej doświadczeni z grup 2 i 3). Łączenie ekspertów z nowicjuszami zwykle źle się kończy.

 

Jeśli ma to być dłuższy cykl szkoleń można połączyć wszystkich w jedną grupę. W takiej sytuacji trzeba zachować równowagę pomiędzy dostarczaniem im doświadczeń zawodowych jak i społecznych. Krótko mówiąc polecam trzymać się zielonej linii na poniższym rysunku.

 

1bm

 

Trzeba pamiętać o tym, aby każdy dostał to czego potrzebuje. Ludziom doświadczony trzeba dawać najbardziej angażujące role w ćwiczeniach aktywnych, a początkującym role obserwatorów.

 

Stopniowo trzeba angażować tych z mniejszym doświadczeniem i być cierpliwym. Nie polecam na siłę angażować ich w najtrudniejsze ćwiczenia. Oni są nowicjuszami i wykonują ćwiczenia pod „obserwacją” ludzi bardziej doświadczonych. Ci doświadczeni mogą krytycznie wypowiadać się o nich. A to może ich bardzo zniechęcić.

 

Musimy oczywiście dbać nie tylko o wiedzę zawodową, ale również kompetencje społeczne. Dobrze jest uczyć ludzi funkcjonowania w zespole i wykonywać z nimi ćwiczenia na budowanie zespołu, nawet jeśli szkolenie nie dotyczy budowania zespołu.

 

Ja wykonuję ćwiczenia z mojej publikacji Budowanie i doskonalenie zespołu. Dzięki temu uczę ich umiejętności społecznych bo „przeprowadzam” ich przez fazy budowania zespołu.

 

 

PS. Jeśli artykuł spodobał Ci się, polub nasz fanpage: